بررسی جرم‌شناختی خشونت معلمان علیه دانش‌آموزان: مطالعه موردی مقطع متوسطه اول شهرستان مرودشت

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دبیر آموزش پرورش

2 استادیار دانشگاه تهران

چکیده

چکیده
از جمله رفتارهای خشونت‌آمیز در مدرسه، خشونتی است که از سوی معلمان و کادر آموزشی علیه دانش‌آموزان اعمال می‌شود. تعیین فراوانی این دسته از خشونت‌ها و تبیین آن‌ها و عواملی که در اعمال خشونت معلمان علیه دانش‌آموزان نقش دارند موضوع پژوهش حاضر می‌باشد. فرضیه این پژوهش عبارت است از اینکه، بین اعمال خشونت از سوی معلمان علیه دانش‌آموزان در محیط مدرسه و رضایت شغلی، میزان تاب‌آوری، مهارت شغلی و مشروع‌پنداری خشونت نزد معلمان همبستگی وجود دارد. این پژوهش از نوع همبستگی است و جامعه آماری آن عبارتند از کلیه معلمان مرد و زن مقطع متوسطه اول شهرستان مرودشت که در سال تحصیلی 93-92 مشغول به کار معلمی بودند، که 100 نفر از آن‌ها به شیوه نمونه‌‌گیری تصادفی انتخاب شدند. ملاک ارزیابی میزان خشونت معلمان در این پژوهش نظر دانش‌آموزان است. بدین منظور، پس از تکمیل پرسشنامه توسط دانش‌آموزان، داده‌های 858 پرسشنامه استخراج و تحلیل شد که 431 پرسشنامه مربوط به دانش‌آموزان پسر و 427 پرسشنامه مربوط به دانش‌آموزان دختر بود. ابزار جمع‌آوری داده‌ها، پرسشنامه رضایت شغلی J.D.I، تاب‌آوریCPI، پرسشنامه محقق‌ساخته مشروع‌پنداری خشونت، مهارت شغلی و خشونت بود. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد بین رضایت شغلی، تاب‌آوری و مهارت‌های شغلی معلمان با میزان خشونت آنان رابطه معنی‌دار در سطح 01/0- وجود دارد که این رابطه معکوس است. همچنین بین مشروع‌پنداری خشونت نزد معلمان و میزان خشونت آن‌ها نیز رابطه معنی‌دار در سطح 01/0 وجود دارد که این رابطه مثبت و مستقیم است.
واژگان کلیدی: خشونت، مدرسه، معلم، دانش‌آموز

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Criminological Research of Teachers' Violence against Students; the Case of First Grade High School in Marvdasht

نویسنده [English]

  • seyed mohamad reza nejat 1
1 teacher
2
چکیده [English]

One form of violence found in the educational institutions is the one directed at student by their teachers. Finding the extent to which such violence is widespread, this study investigates the different categories and the related causes of such violence. It is hypothesized that there is a correlation between teacher violence at school and job satisfaction, their tolerance, teaching skills, and legitimacy of violence in teachers' views. The sample population in this study consists of male and female first grade high school teachers in Marvdasht in 2013-2014, out of whom a hundred were randomly chosen. The criterion for categorization of teachers' violence is students' judgments. Out of a total of 858 questionnaires distributed, 431 were answered by boys and 427 by girls. The instruments were job satisfaction questionnaire, J.D.I, tolerance questionnaire, C.P.I, and other questionnaires related to teachers' beliefs in the legitimacy of violence and teaching skills. The result shows that there is a significant relationship between the degree of violence shown by teachers and their job satisfaction, tolerance and teaching skills with a correlation coefficient of (-0.01) on the other hand, the correlation between the degree of the violence and the legitimacy of violence in teachers' views and the degree of violence shown by them is positive with a correlation coefficient of (0.01).
Key words: violence, school. teacher, student

کلیدواژه‌ها [English]

  • Key words: violence
  • School
  • Teacher
  • Student
1. ابراهیمی، صغری (1390). رابطۀ تاب‌آوری و رضایت شغلی در معلمان مدارس عادی و استثنایی شهر تهران، روان‌شناسی افراد استثنایی، ش 1.
2. اتیکسون و دیگران (1390).، زمینۀ روان‌شناسی هیلگارد، ترجمۀ براهنی و دیگران، تهران: رشد.
3. احمدی، حبیب (1391). جامعه‌شناسی انحرافات، تهران: سمت.
4. امین، علی‌اکبر و صالح‌پور، معصومه (1386). «رابطۀ رضایت شغلی با تعهد سازمانی در کارکنان آموزش و پرورش»، دوماهنامۀ علمی پژوهشی دانشگاه شاهد، ش 26.
5. بازرگان، زهرا و صادقی، ناهید (1380). «بررسی نحوۀ ارتباط معلمان با دانش‌آموزان در کلاس»، مجلۀ روان‌شناسی و علوم تربیتی، ش 2.
6. بازرگان، زهرا؛ صادقی، ناهید؛ غلامعلی‌لواسانی، مسعود (1382). «بررسی وضعیت خشونت کلامی در مدارس راهنمایی شهر تهران: مقایسۀ نظرات دانش‌آموزان و معلمان»، مجلۀ روان‌شناسی و علوم تربیتی، ش 1.
7. بازرگان، زهرا و غلامعلی‌لواسانی، مسعود (1382). «خشونت بدنی در مدارس و راهکارهایی برای پیشگیری و کاهش آن»، فصلنامۀ نوآوری آموزشی، ش 6.
8. بازرگان، زهرا و گودرزی، محمدعلی (1379). «بررسی عوامل آسیب‌زا در مدارس شهر تهران»، مجلۀ روان‌شناسی و علوم تربیتی، ش 2.
9. جزینی، علیرضا، میرزاخانی، عبدالرحمان؛ درویشی: یاد (1394). «کاهش اختلال هنجاری، گامی بلند در پیشگیری اجتماعی از جرم»، فصلنامۀ مطالعات پیشگیری از جرم، ش 34.
10. دهقان، عمرانی‌فر، حسینی و فتحی (1391). «بررسی رابطۀ بین رعایت عدالت سازمانی و رضایت شغلی کارکنان»، فصلنامۀ علمی پژوهشی مدیریت نظامی، ش 46.
11. زارع، اکبر؛ ترکان، رحمت‌اله؛ حیدری، محمود (1391). «بررسی رابطۀ رضایت شغلی و نشاط اجتماعی دبیران مقطع متوسطۀ شهر جیرفت»، جامعه‌شناسی کاربردی، ش 48.
12. ساریخانی، عادل؛ سلطانی‌بهلولی، مریم (1395). «نقش قوۀ مجریه در پیشگیری اجتماعی از جرم»، مجلۀ حقوقی دادگستری، ش 94.
13. ساعتچی، محمود (1390). روان‌شناسی صنعتی، تهران: ویرایش.
14. سیف، علی‌اکبر (1390). روان‌شناسی پرورشی نوین، روان‌شناسی یادگیری و آموزش، تهران: دوران.
15. شولتز، نظریه‌های شخصیت، ترجمۀ سیدمحمدی، یحیی (1391)، تهران: ویرایش.
16. صدیق‌سروستانی، رحمت‌الله (1390). آسیب‌شناسی اجتماعی، تهران: سمت.
17. علمی، محمود؛ تیغ‌زن، خدیجه (1387). «تعیین میزان شیوع خشونت و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن»، مجلۀ جامعه‌شناسی، ش1.
18. علومی‌یزدی، محمدتقی (1380). «تنبیه بدنی در مدارس و عواقب آن»، فصلنامۀ تعلیم و تربیت، ش66.
19. متزا، دیوید و سایکز، «گرشام، فنون خنثی‌سازی کنترل‌های اجتماعی درونی و بیرونی»، ترجمۀ حیدر فرهمندفر، (1390)، تعالی حقوق، ش 13 و 14.
20. محمودی‌جانکی، فیروز (1388). «حمایت کیفری از اخلاق، در علوم جنایی» (مجموعه مقالات در تجلیل از استاد دکتر محمد آشوری)، چ دوم، تهران: سمت.
21. مدنی، سعید (1383). کودک‌آزاری در ایران، تهران: اکنون.
22. مقدادی، محمدمهدی (1386). تنبیه بدنی کودک تربیت یا خشونت، نشریه حقوق، ش 4.
23. نجفی ابرندآبادی، علی‌حسین (1387). مباحثی در علوم جنایی (تقریرات)، به کوشش شهرام ابراهیمی، ویراست پنجم.
24. ---------------------- (1380). تقریرات درس جرم‌شناسی، به کوشش محمدعلی بابایی، تهران، دورۀ دکتری دانشگاه تربیت مدرس.
25. نوری، سید مسعود (1386). «خشونت خانگی علیه کودکان»، نشریۀ حقوق بشر، ش 4.