چالش‌های فراروی بانک‌ها و مؤسسات مالی در جمع بین اصل رازداری بانکی و لزوم گزارش‌دهی موارد مشکوک به پولشویی و فرار مالیاتی (مطالعة تطبیقی)

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای حقوق جزا و جرمشناسی، واحد آیت اله آملی، دانشگاه آزاد اسلامی، آمل، ایران.

2 دانشیار گروه حقوق، واحد قائمشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قائمشهر، ایران.

3 استادیار گروه حقوق، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

10.22059/jqclcs.2024.352191.1802

چکیده

از گزارش معاملات مشکوک که در توصیة 20 اف‌ای‌تی‌اف بر آن تأکید شده است، به سنگ بنای مبارزه با پولشویی یاد می‌شود و موفقیت تمامی اقدامات ضد‌پولشویی، در گرو آن است. در پژوهش حاضر، به روش توصیفی-تحلیلی، با هدف آشنایی با الزامات گزارش‌دهی معاملات مشکوک به پولشویی، موضع قانونگذاری ایران، در مقایسه با استانداردهای جهانی بررسی شده و در پایان، به بررسی مهم‌ترین موانع قانونی، فقهی و اجرایی فرا روی گزارش‌دهی معاملات مشکوک پرداخته می‌شود. یافته‌ها گویای آن است که در مقررات ضد‌پولشویی ایران، به‌ویژه قانون اصلاح قانون مبارزه با پولشویی مصوب 1397 و آیین‌نامة اجرایی مادة 14 آن، مصوب 1398، اقدامات بایستة همسو با استانداردهای جهانی، به‌منظور گزارش‌دهی معاملات مشکوک، صورت پذیرفته است و ساختارهای لازم ایجاد شده است. با وجود این ممکن است قواعد مربوط به رازداری حرفه‌ای، اصل صحت، امارة تصرف، سیاست‌های مرتبط با جذب سرمایه در بانک‌ها و هزینه‌‌های بالای انطباق با استانداردهای ضدپولشویی، این اصل مهم را در مبارزه با پولشویی، تحت‌الشعاع قرار دهد و در مسیر گزارش‌دهی مطلوب معاملات مشکوک خلل وارد سازد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Challenges facing banks and financial institutions in general between the Principle of banking secrecy and the need to report suspected cases of money laundering and tax evasion (Comparative study)

نویسندگان [English]

  • Hossein Ghanbari 1
  • Hassan Hajitabar Firoozjaei 2
  • Mehdi Esmaeili 3
1 Ph.D. Student of Criminal Law and Criminology, Ayatollah Amoli Breach, Islamic Azad University, Amol, Iran.
2 Associate Professor, Deoartment Law, Ghaemshar Branch, Islamic Azad University, Ghaemshahr, Iran.
3 Assistant Professor, Department Law, Tehran Central Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

The reporting of suspicious transactions, emphasized in Recommendation 20 of the FATF, is considered the cornerstone of the fight against money laundering, and the success of all anti-money laundering measures depends on it. Therefore, the present study employs a descriptive-analytical approach with the aim of familiarizing the reader with the requirements for reporting suspicious transactions related to money laundering and examines the legal, jurisprudential, and executive obstacles that impede the reporting of suspicious transactions. In conclusion, the study investigates the position of Iran in comparison with global standards and highlights the most significant legal, jurisprudential, and executive challenges facing the reporting of suspicious transactions. The findings indicate that in the anti-money laundering regulations of Iran, especially in the amended law on combating money laundering ratified in 2018 and its executive directive of Article 14 ratified in 2019, necessary measures have been taken in line with international standards to report suspicious transactions, and the necessary structures have been established. However, professional secrecy rules, the principle of validity, Presumption of possession, policies related to capital attraction in banks, and high compliance costs with anti-money laundering standards may overshadow this important principle in the fight against money laundering and may cause disruption in the desirable path of reporting suspicious transactions.  

کلیدواژه‌ها [English]

  • Money Laundering
  • Suspicious Transactions
  • Bank Secrecy
  • Tax Evasion
  • Reports

مراجع

  1. الف) فارسی

    1. انصاری، باقر (1387). آزادی اطلاعات. تهران: دادگستر.
    2. ایلداری، سهیل (1384). چالش رازداری بانکی در بهشت امن سرمایه‌داران. ماهنامة روند اقتصادی، ش 59، صص171-201.
    3. بابایی کنگ‌لو، جابر و رستمی غازانی، امید (1389). پیشگیری از جرم پولشویی با نگاهی به سیاست جنایی تقنینی ایران. فصلنامة علمی کارآگاه، شماره 10، صص 108-131.
    4. بیگ‌زاده، صفر (1387). شیوة نگارش قانون. تهران: مرکز پژوهش‌های مجلس.
    5. جزایری، مینا (1388). پولشویی و مؤسسات مالی. تهران: بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، مؤسسة عالی بانکداری ایران.
    6. جمالی، جعفر و زارع، علی (1390). تعهد بانک‌ها به حفظ اسرار مشتریان و عملیات تبدیل دارایی به اوراق بهادار. فصلنامة علمی راهبرد، شماره 58، صص 1-32.
    7. حاج محمدی، فرشته (1388). الزامات قانونی دست‌یابی و تبادل اطلاعات بانکی و مالیاتی در داخل و خارج از کشور. نشریة پژوهشنامة مالیات، دوره 17، شماره 5، صص 93-114.
    8. حامدیان، حامد و کاویانی، محسن (1390). راهداریان، آذر، حسابداری مالیات بر ارزش افزوده. تهران: ترمه.
    9. حسینی، سیدحسین و آذری متین، افشین (1394). پیشگیری از جرم پولشویی در نظام پولی و بانکی. نشریة آموزه‌های حقوق کیفری، شماره 10، صص 136-154.
    10. خورسندیان، محمدعلی و فلاح دخت درب قلعه، مریم (1396). تعهد به رازداری بانکی و قلمرو آن در حقوق بانکی ایران. نشریة حقوقی دادگستری، شماره 98، صص 37-61.
    11. رهبری، ابراهیم (1388). نقش قراردادهای محدودکننده در حمایت از اسرار تجاری مطالعه در حقوق آمریکا، انگلستان، فرانسه و ایران. مجلة تحقیقات حقوقی، شماره 50، صص 1-56.
    12. سیدنورانی، سیدمحمدرضا (1388). فرار مالیاتی و رشد اقتصادی در ایران، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، تهران.
    13. شفیعی، سعید و صبوری دیلمی، محمدحسن (1388). بررسی میزان اثرپذیری متغیرهای کلان اقتصاد ایران از بحران مالی جهانی. دوماهنامة بررسی‌های بازرگانی، شماره 39، صص 2-16.
    14. ضیایی بیگدلی، محمدتقی و طهماسبی بلدارجی، فرهاد (1383). مالیات بر ارزش افزودة مالیاتی مدرن. تهران: پژوهشکدة امور اقتصادی.
    15. عاقلی نژاد، محمدامین (1394). پیشگیری از جرائم بانکی از طریق حاکمیت شرکتی در بانک‌ها. تهران: جاودانه، جنگل.
    16. غلامی، علی، پوربخش و سیدمحمدعلی (1390). مبارزه با پولشویی در قوانین ایران و اسناد بین‌المللی»، دوفصلنامه علمی- پژوهشی مطالعات اقتصاد اسلامی، شماره اول، صص 93-120.
    17. قانون اصلاح قانون مبارزه با پولشویی مصوب 03/07/1397 مجلس شورای اسلامی.
    18. قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1387 با اصلاحات و الحاقات بعدی.
    19. قنبری، حمید (1393). مرز رازداری بانکی. روزنامة دنیای اقتصاد، (3182).
    20. کنوانسیون جهانی مبارزه علیه فساد مالی (مریدا 2003). مجلة حقوقی، نشریة دفتر خدمات حقوقی بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران، 32، 1384، 307-458.
    21. گروه مطالعات محیط کسب‌وکار (1391). مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
    22. متن کنوانسیون بین‌المللی وین 1988.
    23. متن کنوانسیون ملل متحد علیه جرائم سازمان‌یافته فراملی (پالرمو2000).

    ب) انگلیسی

    1. Chaikin, D. (2011). Adapting the Qualifications to the Bankers Common Law Duty of Confidentiality to Fight Transnational Crime. Sedney Law Review, (33).
    2. Guex,Sebastien (2000). The Origins of the Swiss Banking Secrecy Law and Its Repercussions for Swiss Federal Policy. The Business History Review, 74(2).
    3. Gracci, P., & Calverese, D. (1999). The Duty of confidentiality of Banks in Switzerland: where It Goes. pace International Law Review, 7(2).
    4. Report on Banking Secrecy (2014).
    5. adowski, G., Greenberg A., Jemz, X., Dempsey, B., & Schwartz, M. (2005). Information Technology Security Guide, High Information Council, Translator: Mirdamadi & Shujaei & Samadi, Publisher: Secretariat of the Supreme Council of Information.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار