ادلۀ اثبات در خشونت‌های جنسی زناشویی؛ چالش‌ها و راهکارها

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای حقوق جزا و جرم‌شناسی دانشگاه تربیت مدرس

2 دانشیار دانشکدۀ حقوق دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

یکی از رایج‌ترین خشونت‌هایی که زنان در طول زندگی مشترک خود تجربه می‌کنند، خشونت‌های جنسی ارتکابی از سوی شوهر است. آسیب‌های جسمی و روانی این خشونت‌ها، زنان بزه‌دیده را به‌سوی یافتن راهی برای رهایی از خشونت سوق می‌دهند؛ برخی، با هدف سزادهی به مرتکب و بازداشتن وی از تکرار خشونت، راهی محاکم کیفری می‌شوند و بعضی دیگر، با سودای دریافت حکم طلاق، راهِ محاکم خانواده را در پیش می‌گیرند. اما هر دو گروه برای رسیدن به نتیجة مطلوب، در نخستین گام، باید وقوع خشونت را ثابت کنند؛ امری که به‌دلیل ماهیت پوشیدة روابط زناشویی، آسان نیست. ازاین‌رو پرسش این پژوهش آن است که بزه‌دیدگان خشونت جنسی زناشویی، برای اثبات خشونت‌دیدگی خود در محاکم، با چه موانع و مشکلاتی روبه‌رو هستند و با چه راهکارهایی می‌توان از دشواری اثبات این خشونت‌ها کاست؟ برای پاسخگویی به این پرسش، از رویکرد کیفی و روش موردپژوهی، شامل مصاحبة عمیق با 18 قاضی، 10 وکیل دادگستری، 10 پزشک، روان‌پزشک و روان‌شناس و 35 بزه‌دیده و مشاهدة غیرمشارکتی استفاده شده است. یافته‌ها نشان می‌دهند که عواملی مانند همراه نبودنِ همیشگی خشونت‌های جنسی با آسیب‌های جسمانی، از بین ‌رفتنِ آثار خشونت با گذشت زمان، ناکارامدی ادلة سنتی (اقرار و شهادت) و طفرة محاکم از پذیرش ادلة علمی، اثبات خشونت‌های جنسی زناشویی را دشوار می‌سازند. اما به‌نظر می‌رسد تا زمان اصلاح قوانین، با بهره‌گیری از تجربیات سایر کشورها در عرصة اثبات خشونت‌های خانگی، مانند به ‌رسمیت ‌شناختن بزه‌دیده به‌مثابۀ شاهد، پذیرش شهادت خبرگان و شهادت اطفال و در نظر گرفتن سابقة سوء رفتارهای مرتکب، تحت لوای ظرفیت قانونی علم قاضی، می‌توان از دشواری اثبات این خشونت‌ها کاست. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evidence in Marital Sexual Violence: Challenges and Solutions

نویسندگان [English]

  • Zahra Nemati 1
  • Mohammad Farajiha 2
1 Ph.D Student in Criminal Law & Criminology, Tarbiat Modares University
2 Associate Professor, Faculty of law, Tarbiat Modares University
چکیده [English]

One of the most prevalent forms of sexual violence against women is one which is perpetrated by husbands. The harm caused by such violence impels victims to seek ways to break free of violence. While some of the victims decide to divorce, others make an attempt to prevent their husbands from reusing violence by filing a criminal case. However, in order to achieve their desired outcome, both groups are required to firstly prove the violence, which is not straightforward given the private nature of sex. Therefore, the questions addressed in the present research are: what are the challenges faced by victims of marital sexual violence trying to prove their being subjected to sexual violence, and what are the solutions for facilitating the proof of such violence? To address these questions, a qualitative approach and a case-study method are used in in-depth semi-structured interviews with 18 judges, 10 lawyers and 35 victims. Also, non-participant observation technique is used by attending 16 hearings. The findings show that the proof of sexual violence is complicated by disappearance of physical evidence over time, the lack of eyewitness, courts’ evasion of acceptance of scientific evidence, and the fact that sexual violence is not always accompanied by physical injuries. However, it appears that until the laws are amended and supplemented, the difficulty of proving marital sexual violence can be alleviated under the [existing] legal capacity of knowledge of the judge by using other countries’ experiences on evidence in domestic violence, such as calling the victim as a witness, acceptance of expert testimony and child testimony, and considering the history of charged and uncharged crimes, and bad acts of perpetrator.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Evidence
  • Marital Sexual Violence
  • Challenges
  • solutions

مراجع

  1. آخوندی، محمود (1382). «اثبات جرائم منافی عفت از نگاهی دیگر»، مطالعات راهبردی زنان، ش22، ص 129-107.
  2. اربابی‌مجاز، مصطفی (1390). «اعتبار اظهارنظر کارشناسی پزشکی قانونی در اثبات جرم از منظر فقه امامیه»، فقه پزشکی، ش 7و8، ص 191-159.
  3. استراوس، انسلم؛ کربین، جولیت (1390). مبانی پژوهش کیفی: فنون و مراحل تولید نظریة زمینه‌ای، ترجمة ابراهیم افشار، تهران: نشر نی.
  4. بابازاده، زهرا؛ آذری، هاجر (1398). «حمایت از زنان بزه‌دیدة خشونت جنسی خانگی در نظام عدالت کیفری ایران»، مطالعات حقوق کیفری و جرم‌شناسی، ش 2، ص 280-259.
  5. بیگی، جمال (1396). «جرم‌انگاری کتمان شهادت و چالش‌های آن در حقوق ایران»، آموزه‌های حقوق کیفری، ش 14، ص 172-145.
  6. تدین، عباس (1387). «مطالعة تطبیقی مشروعیت تحصیل دلیل از طریق ضبط صدا و تصویر»، فقه و حقوق، ش 16، ص 127-113.
  7. توجهی، عبدالعلی؛ حسینی، سید حامدحسین (1392). «تعدد اقرار در جرائم علیه عفت عمومی»، دیدگاه‌های حقوق قضایی، ش63، ص 30-11.
  8. حسن‌زاده، مهدی (1399). «علم قاضی به خلاف واقع بودن شهادت شهود»، پژوهشنامة حقوق اسلامی، ش 51، ص 20-1.
  9. خالقی، علی (1397). آیین دادرسی کیفری، ج1، چ سی‌وهشتم، تهران: شهر دانش.
  10. ------- (1387). آیین دادرسی کیفری، تک‌جلدی، چ اول، تهران: شهر دانش.
  11. درویش‌زاده‌ کاخکی، محمد (1393). «قاعده‌سازی و مصداق‌شناسی در امارة قضایی»، دیدگاه‌های حقوق قضایی، ش68، ص 206-181.
  12. سجادی، صدیقه؛ کلانتری‌خلیل‌آباد، عباس؛ متولی‌زاده‌نائینی، نفیسه (1399). «تأملی بر شرط «انتفاء التهمة» در شاهد»، فقه و اصول، ش 1، ص 76-57.
  13. شاه‌محمدی، غلامرضا؛ تاهو، منصور (1393). «بررسی شیوه‌های پیشگیری از جرائم سایبری مبتنی بر فناوری اطلاعات»، پژو‌هش‌های اطلاعاتی و جنایی، ش3، ص 119-99.
  14. قرجه‌لو، علیرضا (1389). «ادلة الکترونیکی در حقوق ایران و انگلستان»، تحقیقات حقوقی، ش 3، ص 158-125.
  15. گال، مردیت و دیگران (1383). روش‌های تحقیق کمّی و کیفی در علوم تربیتی و روان‌شناسی، ترجمة احمدرضا نصر و دیگران، ج2، چ اول، تهران: سمت و انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.
  16. گلدوست‌جویباری، رجب؛ فرهنمدفر، حیدر (1396). «مطالعة تطبیقی ادلة علمی در نظام دادرسی کیفری ایران و انگلستان با تأکید بر جرائم علیه تمامیت جسمانی»، تحقیقات حقوقی، ش77، ص 228-205.

 

  1. قانون اساسی.
  2. قانون احترام به آزادی‌های مشروع و حفظ حقوق شهروندی.
  3. قانون آیین دادرسی کیفری.
  4. قانون حمایت از خانواده.
  5. قانون مجازات اسلامی.
  6. قانون مدنی.

 

23. Aiken, Jane et al (2000). Evidence Issues in Domestic Violence Civil Cases, Family Law Quarterly.

  1. Backhouse, Constance et al (1984). A Comparative Study of Canadian and American Rape Law. Can.-USLJ.
  2. Bagwell-Gray, Meredith et al (2015). Intimate Partner Sexual Violence: A Review of Terms, Definitions and Prevalence, Trauma Violence & Abuse.
  3. Block, Alan (1990). Rape Trauma Syndrome as Scientific Expert Testimony, Archives of Sexual Behavior.
  4. Boyce, Carolyn & Neale, Palena (2006). Conducting in-depth interviews: A guide for designing and conducting in-depth interviews for evaluation input.
  5. Burgess, Ann et al (1974). “Rape Trauma Syndrome”, American Journal of Psychiatry.
  6. Collins, Erin (2015). Evidentiary Rules of Engagement in War Against Domestic Violence, NYUL Rev.
  7. Daston, Lorraine (1991). Marvelous facts and miraculous evidence in early modern Europe, Critical Inquiry.
  8. Davis, Mary Rothwell et al (2015). Lawyer’s Manual on Domestic Violence Representing Victim, 6th Edition, New York State Judicial Committee on Women in Courts.
  9. DeSanctis, Lisa Marie (1996). Bridging Gap Between Rules of Evidence and Justice for Victims of Domestic Violence, Yale JL & Feminism.
  10. DuMont, Janice et al (2006). Judicial Sentencing in Canadian Intimate Partner Sexual Assault Cases, Medicine & Law.
  11. Falk, Patricia et al (2014). “Eliminating Vestiges of Corroboration and Resistance Requirements from Ohio's Sexual Offenses”, Cleveland State Law Review.
  12. Gribaldo, Alessandra (2019). Burden of Intimate Partner Violence: Evidence, Experience, and Persuasion, Political and Legal Anthropology Review.
  13. Hanneke, Christine, Shields, Nancy, Marital Rape: Implications for Helping professions, Social Casework, 1985.
  14. Hein, William et al (1974). Complainant Credibility in Sexual Offences Cases: Survey of Character Testimony and Psychiatric Experts.
  15. Jonakait, Randolph (2002). “People v. Molineux and Other Crime Evidence: One Hundred Years and Counting”, American Journal of Criminal Justice.
  16. Joyal, Christian, et al (2015). “What Exactly Is Unusual Sexual Fantasy”, Journal of Sexual Medicine.
  17. Kaganas, Felicity (1990). “Rape in Marriage: Law Reform in Scotland and South Africa”, International Journal of Law, Policy and the Family.
  18. Linsky, Lisa (1995). Use of Domestic Violence History Evidence in the Criminal Prosecution: Common Sense Approach, Pace Law Review.
  19. Little, Nicholas (2005). From No Means No to Only Yes Means Yes: The Rational Results of An Affirmative Consent Standard in Rape Law, Vanderbilt Law Review.
  20. Mahoney, Patricia et al (1998). Sexual Assault in Marriage: Prevalence, Consequences, and Treatment of Wife Rape.
  21. Marchant, Ruth et al (2016). Age Is Not Determinative: Evidence of Very Young Children in English Justice system, Criminal Law and Justice.
  22. McOrmond Plummer, Louise et al (2013). Intimate Partner Sexual Violence: Multidisciplinary Guide to Improving Services and Support for Survivors of Rape and Abuse, Jessica Kingsley Publishers.
  23. Michalska-Warias, Aneta (2016). Marital Rape in Poland from Legal and Criminological Perspectives, Prawo w Dzialaniu, Sprawy Karne.
  24. Nef, Susanne (2017). “Discursive Problematization of Marital Rape from Intercultural Perspective: Empirical Analysis”, Artha Journal of Social Sciences.
  25. Øverlien, Carolina et al (2019). “Young Women’s Experiences of Intimate Partner Violence: Narratives of Control, Terror, and Resistance”, Journal of Family Violence.
  26. Pantell, Robert et al (2017). child witness in the courtroom, Pediatrics.
  27. Sack, Emily (2009). Is Domestic Violence a Crime: Intimate Partner Rape as Allegory, John's Legal Comment.
  28. Seelinger, Kim Thuy et al (2011). Investigation and Prosecution of Sexual Violence, Sexual Violence and Accountability Working Paper Series, Human Rights Center.
  29. Shakya, T.M, et al (2014). “Marital Rape and Social Demographic Factors Associated with Gynecological Problems in Kirtipur”, Nepal Journal of Obstetrics and Gynecology.
  30. Snyder, Rachel Louise (2019). No Visible Bruises: What We Don’t Know About Domestic Violence Can Kill Us, Bloomsbury Publishing.
  31. Westman, Jeffrey Nels (2018). “No Matter How Small: Child Witnesses in Canadian Criminal Trials”, Review of Current Law & Law Reform.
  32. WHO (2019). Intimate Partner and Sexual Violence Against Women, Evidence Brief.

55. Federal Rules of Evidence/

56.California Evidence Code

57.Canada Evidence act

58.UK Youth Justice and Criminal Evidence Act

مطالعات حقوق کیفری و جرم شناسی
دوره 51، شماره 1
شهریور 1400
صفحه 77-51

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار