ضرورت پیاده‌سازی الگوی کیفردهی رهنمودمحور در تعزیرات

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی

2 دانشجوی دکترای دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

چکیده

کیفردهی یکی از مهم‌ترین مراحل فرآیند کیفری و تجلی‌گاه اهداف کیفرگذاری است. تعدد عوامل، افراد، نهادها و گسترة آزادی عمل کیفردهندگان سامان‌بخشی این حوزه را ضروری می‌نماید. یکی از راهبردهای ساماندهی به این فرآیند در چارچوب الگوی کیفردهی معین، به‌کارگیری اصول راهنما یا رهنمودهای کیفردهی است. رهنمودهای کیفردهی مجموعه معیارهایی‌اند که به‌منظور ایجاد رویه‌های کیفردهی عقلانی و سازگار و ساختارمند کردن صلاحدید قضایی به‌کار می‌روند. این رهنمودها براساس مخاطب، قدرت الزام‌آوری و گسترة آزادی عمل مقام کیفردهنده به رهنمودهای هیئت‌های آزادی مشروط، رهنمودهای اختیاری و رهنمودهای اجباری تفکیک می‌شوند. همچنین رهنمودهای کیفردهی براساس شیوة اتخاذی در تعیین کیفر به دو گونة رهنمودهای مبتنی بر جدول و رهنمودهای بدون جدول یا روایی تقسیم می‌شوند. درحال‌حاضر استفاده از رهنمودهای کیفردهی در نظام‌های مختلف آن‌چنان رواج یافته که امروزه با الگوی مستقل رهنمودمحور کیفردهی مواجه هستیم. پژوهش‌ها حاکی از افزایش یک‌دستی، انسجام و پیش‌پینی‌پذیری در کیفردهی بدین شیوه هستند. نظام کیفردهی در حوزة تعزیرات از الگوی معین تبعیت می‌کند، با‌ این ‌حال کاربست نهادهای کیفردهی نامعین و اختیارات گستردة قضات در چارچوب کیفردهی معین، کیفردهی را با چالش‌های گوناگونی روبه‌رو کرده است که نبود سازوکار و چارچوب قانونی سامان‌بخشْ در موارد بسیاری ناهم‌سانی، عدم پیش‌بینی‌پذیری و تشتت آراء را به‌بار می‌آورد. نوشتار حاضر با مطالعة انواع رهنمودهای کیفردهی و با به‌تصویر کشیدن ضرورت ساماندهی به فرآیند کیفردهی در حوزة تعزیرات و خلأ قانونی و ساختاری در این حوزه، کاربست و پیاده‌سازی رهنمودهای کیفردهی با ساختار روایی را پیشنهاد می‌دهد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The necessity Implementation of guideline based sentencing in the domain of Ta'zirat

نویسندگان [English]

  • Firouz Mahmoudi Janki 1
  • Samane Taheri 2
1 Department of criminal science and criminology,Faculty of Law and Political Science,University of Tehran,
2
چکیده [English]

Judicial sentencing is one of the most important steps in the criminal process.The variety of factors, individuals, institutions and the sentencer’s wide-ranging latitude make it necessary to structure the domain of judicial sentencing. Sentencing guidelines are one of the strategies for structuring this process within the framework of the determinate sentencing model. Sentencing guidelines are the criteria that are applied in order to create rational sentencing procedures, as well as to make the judicial discretion consistent and structured. Depending on the audience, the obligatory force, and the sentencer’s range of latitude, these guidelines are divided into parole, voluntary, and mandatory sentencing guidelines.Furthermore, we can distinguish between grid-based guidelines and non-grid based ones, depending on the adopted sentencing methods. In recent years, as a result of the widespread use of the guidelines in different systems, we are faced with the independent guideline-based sentencing model. Researches point to an increase in consistency, coherence, and predictability in guideline-based sentencing.The sentencing system in the domain of Ta’ziarat conforms with a determinate model.Nevertheless, the sentencing is faced with various challenges due to the application of indeterminate sentencing institutes and the wide-ranging latitude of the judges, and the lack of a legal mechanism and structure-giving framework bring about unpredictability and scattering sentences.This paper will study different sentencing guidelines and, by showing both the necessity of structuring the sentencing process in the domain of Ta’zirat and the legal and structural lacuna in this domain, proposes the application and implementation of some sentencing guidelines with a narrative structure.

کلیدواژه‌ها [English]

  • guideline based sentencing
  • Voluntary Sentencing Guidelines
  • Mandatory Sentencing Guidelines
  • grid-based/non-grid based sentencing
  • sentencing in the domain of Ta'zirat
۱. الهام، غلامحسین؛ کریمی، مهدی (۱۳۹۴)، «تأثیر عوامل فراقانونی و قانونی خاص بر تفاوت آرا در تعیین مجازات قضایی در جرائم مشابه»، مطالعات حقوق کیفری و جرم‌شناسی، دورة ۲، ش ۴ و ۵، صص 193-۲۱۲.
۲. الهام، غلامحسین؛ نصیری، مصطفی (۱۳۹۵)، «آزادی عمل قضایی در صدور قرارهای تأمین کیفری»، مجلس و راهبرد، سال ۲۳، ش ۸۷، صص ۱۳۷-۱۶۲.
۳. صبوری‌پور، مهدی (۱۳۹۷)، «نظام‌مند‌سازی کیفرگزینی تعزیری در حقوق ایران»، مطالعات حقوق کیفری و جرم‌شناسی، دورة ۴۸، ش ۱، صص ۱۲2-۱۴۳.
۴. خالقی، علی(۱۳۹۴)، نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری، چ 5، تهران: مؤسسۀ مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهردانش.
۵. محمودی جانکی، فیروز (۱۳۸۸)، «نظام کیفردهی؛ هدف‌ها و ضرورت‌ها»، تازه‌های علوم جنایی، زیر نظر علی‌حسین نجفی ابرندآبادی، تهران: نشر میزان.
۶. مهرا، نسرین (۱۳۸۶)، «کیفر و چگونگی تعیین آن در فرایند کیفری انگلستان (با تأکید بر کارکردهای کیفر)»، فصلنامة تحقیقات حقوقی، دورة ۱۰، ش ۱۳۷، صص 49-۹۶.
۷. مهرا، نسرین (۱۳۸۹)، «رهنمودهای تعیین مجازات در انگلستان و ولز»، فصلنامة ‌حقوق، دورة ۴۰، ش ۳، صص 335-۳۵۳.
۸. مهرا، نسرین؛ قورچی‌بیگی، مجید؛ مؤذن، عباس (۱۳۹۶)، «تحلیل تطبیقی الگوهای کیفردهی در نظام کیفری ایران و انگلستان»، پژوهش حقوق کیفری، سال 6، ش 20، صص 105-۱۴۰.
۹. مهرا، نسرین؛ یکرنگی، محمد؛ مؤذن، عباس (۱۳۹۷)، «سیاست کیفری ایران بعد از انقلاب در تعزیرات»، مجلة حقوقی دادگستری، سال 82، ش 103، صص 175-۲۰۰.
۱۰. میرمجیدی، سپیده؛ غلاملو، جمشید، (۱۳۹۷)، «گسترة مشروعیت آزادی عمل قضایی در پرتو اصل حاکمیت قانون (مطالعة‌ موردی پرونده‌های رابطة نامشروع)»، مطالعات حقوق کیفری و جرم‌شناسی، دورة ۴۸، ش ۲، صص 447-۴۷۱.
 11. Ashworth, Andrew (2015), Sentencing and criminal Justice, sixth edition, Cambridge university press.
12. Ashworth, Andrew and Roberts. V Julian (2013), “The Origins and Nature of the Sentencing Guidelines in England and Wales”, in: Ashworth, Andrew and Roberts. V Julian (eds), Sentencing Guidelines Exploring the English Model, Oxford, Oxford university press, pp: 1-11.
13. Burglary Offences Definitive Guideline (2011). Available at: https://www. sentencingcouncil.org.uk/wp-content/uploads/Burglary-definitive-guideline-Web.pdf
14. Frase, S. Richard (2013), Just Sentencing, principles and procedures for a workable system, Oxford, Oxford University Press.
15. Frase, S. Richard (2005), “State Sentencing Guidelines: Diversity, Consensus, and Unresolved Policy Issues”, 105 Colum. L. Rev., pp: 1190-1229. Available at: http://scholarship.law.umn.edu/faculty_articles/507.
16. Gutiérrez, David (April, 2019), Paroles Guidelines Annual Report FY 2018, The Texas Board of Pardons and Paroles.
17. Kramer, H. John (2009), “Mandatory sentencing guidelines: The framing of justice”, Criminology & Public Policy, Volume 8, Issue 2, pp: 313-321.
18. Mitchell, Lyn Kelly (2017), “Sentencing Commissions and Guidelines By the Numbers: Cross-Jurisdictional Comparisons Made Easy By the Sentencing Guidelines Resource Center”, the Robina Institute in Criminal Law and Criminal Justice. Available at: https://sentencing.umn.edu/
19. Minn. Sentencing Guidelines and Commentary, Sentencing Guidelines Grid – Eff. (August 1, 2019). Available at: https://mcaa-mn.org/news/463875/2019-MN-Sentencing-Guidelines-and-Commentary.htm
20. Reitz, R. Kevin (2013), “Comparing Sentencing Guidelines: Do US Systems Have Anything Worthwhile to Offer England and Wales?”, in: Ashworth, Andrew & Roberts, Julian, Sentencing Guidelines, Exploring the English Model, Oxford, Oxford university Press, pp:182-201.
21. Roberts, Julian V. (2013), “Sentencing Guidelines in England and Wales: Recent Developments and Emerging Issues”, 76 Law and Contemporary Problems, pp: 1-25.
22. Sparks, F. Richard, “The Construction of Sentencing Guidelines— A Methodological Critique”, in: Blumstein, Alfred & et al (eds), Research on Sentencing: The Search for Reform: Volume II, National Academy Press, Washington, D.C. 1983, pp: 194-264.
23. Tonry, Michael (2016), Sentencing fragments, Oxford, Oxford university press.
24. Tonry, Michael (1996), Sentencing matters, Oxford, Oxford university press.
25. Wasik, Martin (2014), A Practical approach to sentencing, fifth edition, Oxford, Oxford University Press.
26. Weisberg, Robert (2012), “The Sentencing Commission Model, 1970s To Present”, in Petersilia, Joan and Reitz R. Kevin(eds), The Oxford Handbook of Sentencing and Corrections, Oxford, Oxford University Press.