ارتکاب شبکه ای ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه آزاد اسلامی واحد خمین

2 عضو هیأت علمی دانشگاه آیت الله العظمی بروجردی (ره)

3 عضو هیات علمی و رییس دانشگاه علوم قرانی خمین

چکیده

ماده 4 قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء و اختلاس و کلاهبرداری مصوب 15/9/1367 مجمع تشخیص مصلحت نظام -که نقش مهمی در رسیدگی به پرونده‌های کیفری مربوط به مفاسد اقتصادی و جرایم علیه رونق تولید دارد- نوعی از مداخله گروهی در ارتکاب جرایم ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری را تحت عنوان «تشکیل یا رهبری شبکه چند نفری» توصیف کرده و مشمول مجازات‌های شدیدی قرار داده است. با این حال، نواقص و ابهامات موجود در این مقرره، موجب پیدایش دیدگاه‌های حقوقی مختلف و شکل‌گیری رویه-های قضائی مغایری درباره اجزاء و شرایط تحقق وصف مجرمانه موضوع آن مقرره شده است. تحقیق حاضر به روش توصیفی تحلیلی به بررسی این مسأله پرداخته و به این نتیجه رسیده است که به دلیل ابهامات مقرره مزبور از یک سو و اشکالات و نواقص دیدگاه‌های مربوط به آن از سوی دیگر، شکل‌گیری وحدت رویه قضائی در آینده نزدیک بسیار بعید به نظر می‌رسد؛ از این رو، پیشگیری از بروز جرایم علیه رونق تولید و مفاسد اقتصادی، مقتضی آن است که اصلاح آن مقرره در اولویت برنامه‌های قانون‌گذار قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Net-Perpetration of Bribery, Embezzlement and Fraud

نویسندگان [English]

  • Mohammad Javad Rezapour 1
  • Javad Riahi 2
  • Mohammad Hossein Rajabieh 3
1 Azad University
2
3 Assistant Professor, University of Azad of Khomein
چکیده [English]

Article 4 of severing punishment of perpetrators of Bribery and Embezzlement and Fraud Act (1367.09.15) –that have had an important role in proceeding of criminal cases related to economic corruption and crimes against prosperity of manufacturing- describes a kind of group intervention in those crimes as “making or leadership of a net” punishable by sever punishments. Defects and ambiguities of that Article, however, have arose deferent legal viewpoints and made various judicial proceedings over elements and conditions of that criminal commitment. The present study with a descriptive-analytical method has examined the matter and concluded that arising a unification in judicial proceeding is impossible in a near future due to ambiguities of the Article and defects of related viewpoints; Prevention of crimes against prosperity of manufacturing and economic corruption, therefor, necessitates that the amendment of that Article set in preference of programs of legislator.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Bribery
  • Embezzlement
  • Fraud
  • Net-Perpetration
  • Economic crimes
  1. 1.      باری، مجتبی (1394)، یادداشت‌هایی بر قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء و اختلاس و کلاهبرداری 15/9/1367 مجمع تشخیص مصلحت نظام ، چ 1، تهران: نشر کتاب آوا.

    1.  حبیب‌زاده، محمدجعفر (1389)، تحلیل جرائم کلاهبرداری و خیانت در امانت در حقوق کیفری ایران، چ 1، تهران: انتشارات دادگستر.
    2.  حیدری، علی­مراد (1394)، حقوق جزای عمومی- بررسی فقهی حقوقی واکنش علیه جرم، چ 1، تهران: انتشارات سمت.
    3.  دادنامۀ شمارۀ 8909972130100045 مورخ 25/12/1389، صادره در پروندۀ شمارۀ 8609982126400017، از شعبۀ 1065 دادگاه کیفری دو مجتمع قضایی امور اقتصادی تهران.
    4. دادنامۀ شمارۀ 9109972130300063 مورخ 3/8/1391، صادره در پروندۀ شمارۀ 9109982127100014 از شعبۀ 1064 دادگاه عمومی کیفری مجتمع قضایی امور اقتصادی تهران.
    5. دادنامۀ شمارۀ 9409972130300097 مورخ 24/11/1394، صادره در پروندۀ شمارۀ 9109982126200013 از شعبۀ 1064 دادگاه کیفری دو مجتمع قضایی امور اقتصادی تهران.
    6. دادنامۀ شمارۀ 9409972130300111 مورخ 19/12/1394، صادره در پروندۀ شمارۀ 8809982126300047از شعبۀ 1064 دادگاه کیفری دو مجتمع قضایی امور اقتصادی تهران.
    7. دعاخوان، سیدرضا (1392)، «تحلیل مادۀ 4 قانون تشدید مجازات اختلاس و کلاهبرداری»، دسترسی در: http://teeteel.ir، آخرین بازدید 20/2/1398.
    8.  دفتر آموزش و پژوهش سازمان قضایی نیروهای مسلح (بی­تا)، بررسی جرم اختلاس، بی­چا، تهران: سازمان قضایی نیروهای مسلح.
    9.  زارعت، عباس (1392)، شرح مختصر قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، چ 1، تهران: ققنوس.
    10.  شمس ناتری، محمدابراهیم؛ کلانتری، حمیدرضا؛ زارع، ابراهیم؛ ریاضت، زینب (1395)، قانون مجازات اسلامی در نظم حقوق کنونی، چ 3، تهران: انتشارات میزان.
    11.  شمسی اژیه، علیرضا (1379)، جرائم سازمان یافته و بررسی مصادیق آن در حقوق موضوعه ایران، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه شهید بهشتی.
    12.  عالی‌پور، حسن؛ براتی، شهرام (1384)، «بررسی و تحلیل جرم اختلاس شبکه‌ای»، ماهنامۀ دادرسی، سال نهم، ش 54، صص 48-61.
    13.  عدالتخواه، محمدرضا (1393)، مبسوط قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، چ 1، تهران: انشارات مجد.
    14.  گلدوزیان، ایرج (1387)، حقوق جزای اختصاصی، چ 14، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
    15.  گلدوزیان، ایرج (1393)، محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، چ 2، تهران: انتشارات مجد.
    16.  مجاهد، مهدی (1395)، «گونه‌شناسی جرائم ارزی به‌مثابه جرائم علیه امنیت اقتصادی کشور»، مجلۀ آفاق امنیت،  ش 33 ، صص 16-32.
    17.  محسنی، مرتضی ( 1392)، دوره حقوق جزای عمومی: کلیات حقوق جزا، ج 1، چ 16، تهران: انتشارات گنج دانش.
    18.  میرمحمدصادقی، حسین (1395)، حقوق کیفری اختصاصی(2) جرائم علیه اموال و مالکیت، چ 32، تهران: میزان.
    19.  میرمحمدصادقی، حسین (1395)، حقوق جزای اختصاصی (3) جرائم علیه امنیت و آسایش عمومی، چ 31، تهران: انتشارات میزان.
    20.  میرمحمدصادقی، حسین (1381)، حقوق جزای اختصاصی (3) جرائم علیه امنیت و آسایش عمومی، چ 2، تهران: انتشارات میزان.
    21.  نوربها، رضا (1383)، نگاهی به قانون مجازات اسلامی، چ 2، تهران: انتشارات میزان.
    22.  نوفلاح، قدرت (1394)، ارتشاء در بخش خصوصی، چ 1، تهران: انتشارات مجد.
    23.  ولیدی، محمدصالح (الف) (1393)، حقوق کیفری اقتصادی جرائم علیه امنیت اقتصادی، ج 2، چ 1، تهران: انتشارات جنگل جاودانه.
    24.  ولیدی، محمدصالح (ب) (1393)، مقدمه­ای بر حقوق کیفری اقتصادی، چ 2، تهران: انتشارات میزان.