ضرورت و جلوه های مشارکت عمومی در دادرسی کیفری ایران

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسنده

عضو هیات علمی گروه حقوق دانشگاه شهرکرد

چکیده

افزایش روز افزون پدیده مجرمانه در جوامع امروزی، ضرورت بکارگیری طرق و ابزارهای گوناگون را برای پیشگیری و نیز پاسخ دهی مناسب به آن می طلبد. در این میان استفاده از مشارکت و همکاری جامعه مدنی از ابزارهای کمکی بسیار مهم به حساب می آید. در حوزه رسیدگی های کیفری و با لحاظ اینکه رسیدگی در حوزه اقتدار حکومت و نمایندگان آن است، سهم عموم قدری کمرنگ تر دیده می شود. با این وجود استفاده از مشارکت عموم در مراحل مختلف دادرسی کیفری از مرحله کشف جرم تا اجرای مجازات امروزه مورد تایید سیاستگزاران جنایی در کشورهای مختلف است. ضرورتهایی همچون کاهش شکاف میان مردم و دستگاه عدالت کیفری و افزایش اعتماد عمومی نسبت به این دستگاه و نیز بهره گیری از توان مردم در راستای افزایش کارامدی دستگاه عدالت کیفری چنین مشارکتی را ایجاب کرده است. در قوانین دادرسی کیفری ما تا قبل از قانون 92 سهم عموم در حوزه مورد بررسی، اندک بود. در قانون 92 می توانیم جلوه های متنوعی از مشارکت عموم در دادرسی های کیفری را شاهد باشیم از آن جمله است، تعقیب شهروندی، مشارکت دادن سازمانهای مردم نهاد در فرایند رسیدگی و نیز استفاده از عموم در تشکیل محاکم.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The need for and manifestations of public participation in criminal procedure

نویسنده [English]

  • Elham Heidari
Assistant Professor of Law of Shahrekord University
چکیده [English]

Increasing criminal phenomenon in modern societies, the need to use different means and tools needed to prevent and respond well to it. The use of civil society participation is considered crucial utilities. In criminal proceedings and in the proceedings on the authority of the state and its representatives, public share some more light to be seen. However, the use of public participation in the various stages of criminal proceedings from the discovery of the crime to criminal penalty policy approved today in various countries.
Necessities such as reducing the gap between the people and the criminal justice system and increase public confidence in the system and also utilizes the power of the people in order to enhance the effectiveness of the criminal justice system has necessitated such a partnership.
In our criminal justice legislation before the law 92 public share in the watershed area, was minimal. In Law 92 can make a variety of popular participation in criminal prosecutions to be seen. Among them, the prosecution of citizens, the participation of NGOs in the process and the use of public proceedings in courts.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Public Participation
  • Citizens Arrest
  • NGOs
  • Jury
  • Criminal Procedure

مراجع

1. آشوری، محمد (1380). آیین دادرسی کیفری، ج 1، تهران: سمت.
2. استفانی و دیگران (1377). آیین دادرسی کیفری، ترجمۀ حسن دادبان، ج 1، چ اول، تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
3. پرویزی فرد، آیه‌الله (1391). سلب آزادی از متهم در حقوق ایران و انگلستان، چ اول، تهران: جنگل.
4. حسینی، سید محمد (1383). سیاست جنایی در اسلام و جمهوری اسلامی ایران، چ اول، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
5. خالقی، علی (1394)، آیین دادرسی کیفری، ج 1 و 2، چ 29، تهران: شهر دانش.
6. دلماس - مارتی، می ری (1395). نظام‌های بزرگ سیاست جنایی، ترجمۀ علی حسین نجفی ابرندآبادی، چ سوم، تهران: میزان.
8. رستمی، ولی (1386). «مشارکت مردم در فرآیند کیفری (بررسی سیاست جنایی کشورهای غربی)»، فصلنامۀ حقوق، سال 37، ش 2، ص 139-171.
9. شیخ‌الاسلامی، عباس (1380). «مقایسۀ اجمالی هیأت منصفه در حقوق ایران و انگلستان»، مجلۀ الهیات و حقوق دانشگاه رضوی (آموزه‌های حقوقی)، سال اول، ش 2، ص 55-35.
10. عوده، عبدالقادر (1405 ق). التشریع الجنایی الاسلامی، ج 1، بیروت: دار احیاء التراث العربی، الطبعه الرابعه.
11. کوشکی، غلامحسن (1392). «سازمان‌های غیردولتی: از انفعال تا مشارکت رو به فعال در تعقیب دعوای عمومی»، پژوهش حقوق کیفری، سال دوم، ش 4، ص 86-65.
12. منصورآبادی، عباس و سلمان کونانی (1389). «بستر مجازات‌های جامعه‌مدار، با تأکید بر رویکرد سیاست جنایی ایران»، فصلنامۀ مطالعات پیشگیری از جرم، سال پنجم، ش 15 ص 7-32.
13. مهرا، نسرین (1395). «دستگیری شهروندی در حقوق ایران و انگلیس»، پژوهش حقوق کیفری، سال چهارم، ش 14، صص 35-58.
14. نجفی ابرندآبادی علی حسین و حمید هاشم بیگی (1395). دانشنامۀ جرم‌شناسی، چ چهارم، تهران: گنج دانش.
15. لازرژ، کریستین (1395). درآمدی بر سیاست جنایی، ترجمۀ علی حسین نجفی ابرندآبادی، چ پنجم، تهران: میزان.
16. هاشمی، محمد (1371). «تحلیل حقوقی جرائم سیاسی و مطبوعاتی»، مجلۀ تحقیقات حقوقی، ش 10، ص 145-105.
17. یوسفی مراغه، مهدی؛ سعادت، علی؛ زارع مهدوی، قادر (1392). «علل ارتکاب جرائم اقتصادی و راهکارها»، فصلنامۀ انتظام اجتماعی، سال پنجم، ش 3، ص 170-145.
18. Bibas, Stephanos (2006). Transparency and Participation in Criminal Procedure, New York University Law Review, Vol 81, June, N 3, pp. 911-966.
19. Roth. Jeffrey A (1978). Prosecutor Perceptions of Crime Seriousness, 69 J. Criminal Law and Criminology, pp. 231-242.
20. Friedman.M. Lawrence (1993). Crime and Punishment in American History, New York, Basic Books.
21. Akhil Reed Amar (1991). “The Bill of Rights As a Constitution”, Yale law Journal, pp. 1131-1210.
22. Langbein.John h (1983). Shaping the Eighteenth-Century Criminal Trial: a View from the Ryder sources, The University of Chicago Law Review, Volume 50, Number 1, pp.1-136
23. Sanders, Young & Richard Burton (2010). Criminal Justice, London, Oxford University Press.
24. Mujkanovik, Jasmine (2014). Development of A Witness and Victim Support System, United Nations Development Programme, pp. 6-81.
25. Edwards, L (2006). “An Ambiguous Participant: The Crime Victim and Criminal Justice Decision-Making”, British Journal of Criminology, Vol.44, No.6. pp, 967-982.
26. Oxford Advanced Learners Dictionary (1993). Oxford University, Fourth Edition, New York, Oxford University Press.
27. Cheryl, Thomas (2007). Diversity and Fairness in the Jury System, Ministry of Justice.Research, Series 2/07.
28. Feinblatt, John and Berman, Greg (1997). Responding to the Community: Principles for Planning and Creating a Community Court, Center for Court Innovation, November.
29. Feinblatt, John, & Berman, Grog (2000).Community Court Principles (A Guide for Planners), Center for Court Innovation, Third Printing.
30. Kimberle.K. Kovech (1994). Mediation: Principles and Practice, 3 Edition.
مطالعات حقوق کیفری و جرم شناسی
دوره 48، شماره 2
بهمن 1397
صفحه 275-296

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار