جنایات جنگی علیه میراث فرهنگی در مخاصمه مسلحانه سوریه

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشکده حقوق دانشگاه شیراز

2 دانشجوی دوره دکترای حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه شیراز

چکیده

تحولات موسوم به بهار عربی، سوریه را دستخوش ناآرامی‌های سیاسی و سپس مخاصمۀ مسلحانۀ همه‌جانبه کرد. تخریب بناها و اماکن تاریخی، استفاده از محوطه‌های باستانی برای اهداف نظامی و قاچاق آثار تاریخی و اشیای عتیقه، از جمله جنایات جنگی علیه میراث فرهنگی سوریه است که به‌صورت گسترده و هدفمند و در قالب برنامۀ مشخص از سوی گروه‌های تکفیری، به‌ویژه گروه مشهور به دولت اسلامی عراق و شام (داعش)، در حال انجام است. عضویت نداشتن دولت سوریه در بسیاری از معاهدات بین‌المللی ناظر بر میراث فرهنگی، بی‌ارادگی و ناتوانی جامعۀ بین‌المللی در انجام اقدامات حقوقی لازم و همچنین پایبند نبودن گروه‌های مسلح غیردولتی به اصول و قواعد حقوق بین‌الملل بشردوستانه، میراث فرهنگی سوریه را در وضعیت دهشتناکی قرار داده است. مقالۀ حاضر در راستای ارائۀ راهکار حقوقی مقابله با این جرایم نتیجه‌گیری کرده است جامعۀ بین‌المللی، به‌ویژه سازمان علمی، فرهنگی و تربیتی ملل متحد (یونسکو) همزمان با اتخاذ سازوکارهای پیشگیرانه وضعی متناسب با حیثیت فرهنگی و تاریخی بناها، اماکن و آثار باستانی، با ارجاع وضعیت سوریه به دیوان کیفری بین‌المللی از رهگذر تصمیم شورای امنیت، الزام یا اقناع دولت سوریه به صدور اعلامیۀ پذیرش یا تقاضای کشورهایی که اتباع آن عضو گروه‌های مسلح غیردولتی فعال در سرزمین سوریه هستند، می‌توانند نسبت به تعقیب کیفری و محاکمۀ مرتکبان جنایات مذکور اقدام کنند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

War Crimes against Cultural Heritage in Syria’s Armed Conflict

نویسندگان [English]

  • fazlilah foroughi 1
  • keyvan ghani 2
1
2
چکیده [English]

Destruction of historical buildings and sites, using archaeologic site for military purposes and smuggling historical and antiquity objects are some of the war crimes committed in large scale and in a targeted, planned and systematic way against Syrian cultural heritage by Islamic State of Iraq and Syria. Lack of appropriate internal laws and regulations, failure of judicial, political and cultural organs of Syria, being not member to most of the international treaties governing cultural heritage, unwillingness and inability of security council for adopting appropriate measures such as military intervention or referral of Syria situation to international criminal court and non-compliance in the side of armed non-state groups of the rules and principles of international humanitarian law has brought a dangerous situation for Syrian cultural heritage which are part of the common heritage of mankind. War crimes against such heritage is a threat to international peace and security. Hence, the international community shall use all of its legal and political capacities for prosecution and trial of persons who committed those crimes.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cultural heritage
  • Syria
  • Armed Conflict
  • Islamic State of Iraq and Syria
  • Common Heritage of Mankind
منابع
1.        حسینی، سید کرم حسین (1392)، آشنایی با گروهک‌های تکفیری، فصلنامۀ صراط، شماره 12.
2.       صمدی رندی، یونس (1382)، میراث فرهنگی در حقوق داخلی و بین‌المللی، انتشارات سازمان میراث فرهنگی.
3.    ضیایی، بیگدلی، محمدرضا (1391)، حمایت از اموال فرهنگی در درگیری‌های مسلحانه؛ محورهای بنیادین و چالش‌برانگیز، چاپ اول، در کتاب مجموعه مقالات همایش حمایت از اموال فرهنگی و تاریخی در حقوق بین‌الملل.
4.       فلک، دیتر (1392)، حقوق بشردوستانه در مخاصمات مسلحانه، ترجمۀ سید قاسم زمانی و همکاران، چاپ سوم، انتشارات شهر دانش.
5.      کیایی، مهرداد (1391)، بحران سوریه ویژگی‌ها و تفاوت‌ها، ماهنامۀ رویدادها و تحلیل‌ها، شماره 269.
6.      مرادی، عبدالله (1392)، بحران سوریه؛ امکان و امتناع مداخلۀ بشردوستانه، فصلنامۀ سیاست خارجی، شماره 105.
7.      ممتاز، جمشید (1384)، حقوق بین‌الملل بشردوستانه، مخاصمۀ مسلحانه داخلی، چاپ اول، نشر میزان.
8.      نژندی منش، هیبت‌الله (1389)، حمایت از اموال فرهنگی در مخاصمات مسلحانه، چاپ اول، خرسندی.
9.       نوربها، رضا (1371)، بررسی قرارداد حمایت از اموال فرهنگی بهنگام نزاع مسلحانه و اعمال آن در جنگ عراق علیه ایران، مجلۀ حقوقی بین‌المللی، شماره 16 و 17.
10.     هنکرتز، ژان ماری (1387)، حقوق بین‌الملل بشردوستانه عرفی، قواعد، ترجمۀ دفتر امور بین‌الملل قوۀ قضاییه و کمیتۀ بین‌المللی صلیب سرخ، ج 1، چاپ اول، انتشارات مجد.
ب) انگلیسی
Angling; Raechel (2013), the world heritage list: Bridging the cultural property nationalism –Internationalist divide yale journal of law and the humani ties, vol.20, issue 2
Fishman; joseph P (2010), locating the intenationsl intrest in international cultural property disputs, the yale journal of international law, vol.35
Frigo; manila (2004), cultural property V.cultural heritage: A battle of corepts in international law? RICR, vol.86, 854
Gallant, Kenneth(2003); the international criminal court in the systems of states and international organizations; Leiden journal of international law, vol.16
Kardas; tuncay and ozdemir behran(2014), the making of European foreign fighters: identity, social media and virtual radicalization, seta press
Labadi; Sophia (2013), unesco, cultural heritage, and outstanding universal value, Altamira press
Lostal; merina (2014), Syria world cultural heritage and individual criminal Responsibility, available at / ssrn.com/abstlact.
Merryman, john henry (1986), two ways of thinking about cultural property, the American journal of international law, vol.80 ,no. 4.
Okeefe; roger (2010), protection of cultural property under international criminal law, melbourn journal of international law, vol.11.
Petrovic; jadranka (2015), accountability for the violations of international law: essays in of tim mccormak, Routledge.
Rasheed; adil (2015), IsIs: race to armage =====, vij Book India pvtltd press.
Rodenhauser; timan (2015), international legal obligation of armed opposition group in Syria, internationsl review of law.