کاربرد معیارهای عینی و ذهنی در عوامل موجهۀ جرم

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه حقوق جزایی و جرم شناسی دانشگاه تهران

2 استادیار دانشگاه پیام نور

چکیده

تحقق عوامل موجهۀ جرم همانند خود عمل مجرمانه، مستلزم وجود ارکان و عناصری است که آن‌ها را بر اساس دو دسته معیارهای عینی و ذهنی احراز می‌کنیم. به این معنا که برای توسل به یک عامل موجهۀ جرم ضروری است که شرایط بیرونی مورد نیاز آن دفاع محقق شده باشد (معیار عینی) و از طرف دیگر لازم است شخص مرتکب، دارای عنصر روانی مورد نیاز آن دفاع باشد، یعنی ضروری است وی عمل را با قصد و علم انجام داده باشد. بنابراین یک دفاع موجهۀ کامل عبارت از دفاعی است که هم مجموعه شرایط عینی و بیرونی و هم عناصر ذهنی و درونی در مرتکب جمع شده باشد. اما گاه در عمل دیده می‌شود که صرفاً یکی از دو دسته عوامل فوق وجود دارد: مثلاً با وجود شرایط بیرونی مربوط به یک عامل موجهۀ، شخص مرتکب فاقد عنصر روانی مورد نیاز است. این بخش از حقوق کیفری، محل تقابل اندیشه‌های ذهن‌گرایان و عین‌گرایان شده و هریک برای خود استدلالی می‌آورند. در مقابل، گاهی با وجود فقدان شرایط عینی و بیرونی مورد نیاز یک دفاع، شخص مرتکب، عمل ارتکابی را در راستای یک نوع عامل موجهۀ انجام داده است. در این مورد، حقوق کیفری از یک معیار کمکی فرعی یعنی معیار معقولیت کمک می‌گیرد. به این معنا که اگر در آن شرایط و اوضاع و احوال، رفتار مرتکب، معقول و متعارف باشد، از مسئولیت کیفری رهایی می‌یابد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Application of Subjective and Objective Criteria in Justifications

نویسندگان [English]

  • Hosein Aghaie Nia 1
  • Sadegh Mennati Nejad 2
1 Associate Professor, Department of Criminal Law and Criminology, University of Tehran, Iran
2 Assistant Professor, Payam Nour University, Iran
چکیده [English]

Realization of justifications, such as criminal act oneself, requires components and
elements that we establish them based on two sets of criteria: objective and
subjective criteria.This means that, to resort to a justification, it is necessary that
external conditions required for that defense be achieved. On the other hand, it is
necessary the perpetrator meets the required real defense, namely he has done it with
intent and knowledge. So, a complete justification is a defense that his perpetrator
both has external or objective condition on one hand, and subjective or internal
condition on the other hand. But sometimes, we see that only one of the two above
mentioned conditions exist. For example, in despite of existence of external
conditions related to one justification, the perpetrator lacks required mens rea.
Criminal law in this section has been the centre of conflicts of subjectivists and
objectivists and each brings its own argument. In contrast, sometimes despite the
absence of required external and objective conditions, the perpetrator has done his
act in the direction of a justification. In this case, criminal law will resort to
subsidiary criteria, namely reasonableness criteria. So, if the act of perpetrator in that
circumstances being reasonable, he finds relief from responsibility.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Justifications
  • Objective Criterion
  • Reasonable Person
  • Subjective Criterion
  • Typical Criteriaon
1- آقایی نیا، حسین، 1384، حقوق کیفری اختصاصی، جرایم علیه اشخاص (جنایات)، چاپ اول، نشر میزان.
2-اردبیلی، محمد علی، 1388، حقوق جزای عمومی، جلد نخست، چاپ بیست و دوم، نشر میزان.
3-باهری، محمد، 1384، نگرشی بر حقوق جزای عمومی، چاپ دوم، انتشارات مجد.
4-فلچر، جورج پی، 1939، مفاهیم بنیادین حقوق کیفری، ترجمۀ سیدمهدی سیدزادۀ ثانی، مؤسسۀ چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی.
6-کاتوزیان، ناصر، 1374، حقوق مدنی: ضمان قهری، الزام‌های خارج از قرارداد، چاپ اول، انتشارات دانشگاه تهران.
7-گلدوزیان، ایرج، 1375، گفتارهایی در حقوق کیفری عمومی، چاپ اول، نشر دادگستر.
8-ولیدی، محمد صالح، حقوق جزای عمومی، جلد دوم، چاپ دوم، نشر داد.
 
 
1-Ashworth,Andrew, 1991 ,principles of criminal law, Clarendon press, oxford, New york
2-Duff,R.A,1996,subjectivism, objectivism , and criminal attempts, in:A. Simester and    A.Smith , Harm and Culpability, oxford university.
3-Duff, R.A.2007,Answering for crime, responsibility and liability in the criminal law ,oxford and Portland , Oregon.
4-Fletcher,G.P,1990,A crime of self defense,2ed,the university of Chicago Press.
5-Hall,Jerom,1960,general principles of criminal law ,Indian polis,Bobbs-Merill.
6-Hubins,Donald.C & Haely , Karen ,1999 , rape and the reasonable man , law and the philosophy 18.
7-Lafave , Wayne. R,2003 ,criminal law , Thomson-West.
8-Lee,Cynthia , 2003 , murder and reasonable man:passion and fear in the criminal courtroom , New York university press, New York and London.
9-Pataki , Tamas , 2008 , intention , excuse , and insanity , forensic psychiatry.
10-Perkins,Rolin.M,1952 , cases and materials on criminal law and procedure,foundation press.
11-Robinson,Paul.H ,2009 , objective versus subjective justifications: a case study in function and form in constructing a system of criminal law theory , criminal law conversations , Robinson, Garvey & Ferzan.
12-Robinson,Paul.H & Cahill, Michael.T,2006 , why criminal law does not give people what they desert ? Oxford university press.
13-Schopp,Robert.F,1998, Justification and just conviction ,Cambridge university press.
14-Shute,Stephan,2002,knowledge and belief in criminal law in:criminal law theory ,doctrines of general part ,Oxford university press.
15-Simons,Keneth.W,2008,self defense: reasonable belief or reasonable control ? new criminal law Review , vol , 11,no 1.
16-The law commission , 1996,legislation the criminal code:involuntary manslaughter ,law com , no 237,London.
17-Westen , Peter,2008, individualizing the reasonable person in criminal law , criminal law and criminology 2.