دموکراسی محیط زیستی؛ رویکرد مشارکتی در پاسخ به آسیب‌های محیط زیستی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

2 دانشجوی دکترای حقوق جزا و جرم شناسی

چکیده

روند رو به رشد تخریب و آلودگی محیط زیست بیانگر آن است که، در تعامل میان محیط زیست و مسائل مربوط به توسعه، دولت‌ها در راستای حفظ محیط زیست نتوانسته‌اند به خوبی عمل کنند. با توجه به وضعیت فعلی محیط زیست و نگرانی‌های موجود، تلاش برای یافتن راه حل‌های مناسب برای حفظ تنها زمینی که برای زندگی در اختیار ماست، رو به افزایش است. در این راستا مفاهیم و اصول حقوق محیط زیست، ابتدا در محافل بین‌المللی شکل گرفته و به تدریج در حقوق داخلی کشورها جایگاه خود را یافته است. اصل مشارکت یکی از مهمترین این اصول می‌باشد. اندیشمندان حوزه محیط زیست معتقدند، با توجه به ماهیت مورد نزاع مسائل محیط زیستی که عمدتاً ناشی از تفاوت در ارزشگذاری‌هاست، بهترین روش در سیاست‌گذاری در حوزه مسائل محیط زیست، تهیه و اعمال مدل‌های مشارکتی است. دولت‌ها و شهروندان دو پایه اصلی، در این حوزه هستند. امروزه، مشارکت مردم در به اجرا درآوردن قواعد محیط زیستی، به عنوان یک جزء جدانشدنی از حقوق محیط زیست در آمده که، خود دارای الزاماتی است که تحت عنوان حقوق دسترسی مورد بررسی قرار می‌گیرد. فراهم کردن زمینه تحقق مؤلفه‌های اساسی مشارکت‌های محیط زیستی از الزامات پایه‌ریزی یک سیاست جنایی منسجم و کارآمد است و در عمل نتایج قابل توجهی را در حوزه پیشگیری و مبارزه با جرایم و آسیب‌های محیط زیستی خواهد داشت.

تازه های تحقیق

-

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Environmental Democracy; Participatory Approach to Respond to Environmental Harms

نویسندگان [English]

  • m mahdavi 1
  • azar alinezhad 2
چکیده [English]

The growing trend of environmental degradation and pollution suggests that in the interaction between the environment and development issues, governments have failed to protect the environment. Taking into account the current state of the environment and concerns about it, there is a growing effort to find solutions to protect the only we can live in. In this context, concepts and principles of environmental law are formed first in the international community and gradually found its place in the domestic law. Participation principle is one of the most important of these principles. Environmental scientists believe that given the contested nature of environmental issues, mainly due to differences in priorities, the best way of policymaking in the field of the environment is to develop and apply participatory models. Governments and citizens are the main actors in this area. Change in the management and policymaking ways on one hand, and change in the behavior and attitudes of people on the other hand, are compulsory for a fundamental evolution and move toward this problem solving. Nowadays, public participation in enforcing environmental rights has become an integral part of the environmental law and has its own requirements that are studied under the concept of “access rights”. Recognition of three pillars of participation principle and provide for their requirements is prerequisite for a coherent and efficient participatory criminal policy and in practice, has numerous results to proactive and reactive respond to environmental harm and environmental crimes.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Environmental values
  • Participation principle
  • Access rights
  • Participative responding
1. الماسی ، ضیاءالدین ( 1388 ) ، رهیافت برنامه ریزی محیط زیست مبتنی بر حقوق بشر، رس  ا ل ه
دکتری برنامه ریزی محیط زیست، دانشکد ه محیط زیست دانشگا ه تهران.
2. امینی، فرهاد ( 1378 )، بررسی نقش سازمان های غیردو لت ی زیست محیط ی در دستیابی ب ه
مشارکت مردمی، پایان نامه ارشد برنامهریزی محیط زیست ، دانشکد ه محیط زیست، دانشگا ه
تهران.
3. انصاری، منصور ( 1384 )، دموکراسی گفتگویی، تهران، نشر مرکز، چاپ اول.
4. بیتهام، دیوید ( 1389 )، دموکراسی، ناظر علمی جعفر کوشا، تهران، انتشارات مجد، چاپ اول.
5.جم، فرهاد ( 1388 ) ،
 
دموکراسی زیست محیطی برای حفاظت از محیط زیست در حقوق
. 41 -
 
بینالملل، فصلنامه راهبرد، سال هجدهم، شماره پنجاه، 7
110 دوره 3 ، شماره 1، بهار و تابستان، 1395
6. رستمی، ولی ( 1384 )، سیاست جنایی مشارکتی در جمهوری اسلامی ایران، رساله دکتری حقوق
جزا، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران.
7. علی نژاد، آذر ( 1395 )، سیاست جنایی مشارکتی در حوزه جرائم محیط زیستی، رساله دکتری حقوق کیفری و جرم
شناسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران.
8. مکفرسون، کرافورد ( 1376 )، زندگی و زمانه دموکراسی لیبرال، ترجمه مسعود پدرام، تهران،
نشرنی.
9. موسوی، فضلاله ( 1385 ) ، سی ر تحولات مناب ع حقو ق بینالملل محیط زیست، تهران ، میزان.